Thursday, June 18, 2009

IQK- Ipoteka Fondunun Istiqraz Kagizlari

Ipoteka Fondu yeqin ki, ilk mortgage-backed-securities (ipoteka ile temin edilmis qiymetli kagizlar - qisaca IGK) issue edir. Artiq bu gun ilkin yerlesdirme bas tutmus ve 8 investor 22 milyon manatliq kagiz teleb etmisdir. yeni AIF istediyinden (15 milyon) daha cox teleb olmusdur, bu da yaxsi haldir. Alicilarin kim oldugunu yazmirlar, amma mence banklar veya maliyye qurumlari ola biler. Ya da risksiz maliyye aletine investisiya etmek isteyen sirketler. Ancaq men bilen Maliyye Naz.in notlari daha cox gelirlilik verir neinki AIF istiqrazlari. Ona gore investorlar dovlete borc vermeyi ustun tuta bilerler neinki AIF istiqraz vereqelerine. Geriye qalan 40 milyon manatliq ixracda gorek teleb nece olacaq.


IGK-nin qiymeti ipotekadan ve verilen kreditin riskinden asilidir. Fondun verdiyi ipoteka kreditlerinde problem olsa, fondun gelirleri de azalacaq. O ki, qaldi Ramilin muqaisesine, banklara emanet qoymaq ola biler daha riskli olsun, emanetin sigortalanib sigortalanmamasina gore. Onsuz da hec ehalinin IGK alacagini gozlemezdim. Banklara muddetli depozit qoymaqla IGK almaq arasindaki ferq odur ki, IGK basqasina satila biler. Amma bu kagizlarin tekrar bazarinin nece olacagini demek cetindir. 8 investora gore tekrar bazarin ele guclu olmayacagini demek olar. Sadece block halinda bu kagizlar el deyisdire biler. Ancaq investorlarin ne qeder likvidlik teleb etdiyi esasdir. Yeni ola biler alicilar hec likvidlik teleb etmirler, sadece 3%lik coupon faizi onlara bes edir.

Hem satmaq ucun gerek qiymet qalxa. Men inanmiram ki, IGKlerden 3 faizden daha asagi gelirlilik teleb olunsun ki, onun qiymeti qalxsin (borc kagizinin verdiyi coupon rate ile bazarin teleb etdiyi gelirlilik arasindaki elaqe). Ona gore hec inanmiram bu gun IGK alanlar sabah onu daha yuksek qiymete satsin. belke de bu sebebdendir ki, IGKlerden hec likvidlik de gozlenilmir ve onlarin tekrar bazarina telebat az olacaq. Bu gun inflyasiya 4-5% arasindadir ve IGKden alinan 3% hec investoru inflyasiyaya qarsi qorumur. Gelecek 7 il erzinde inflyasiyanin qalxmayacagini demek sadelovhluk olardi. Tutaq ki, hansisa investor sabah IGKni almaq istese, daha yuksek gelirlilik teleb edecek (3%den yuksek - hec olmasa inflyasiyadan qorunmaq ucun) ona gore daha asagi qiymet verecek (nominal qiymet-1000 manatdan az). Men deyerdim ki, IGKnin qiymetinin qalxma ehtimali cox azdir.

Mene ele gelir bu kagizlar inflyasiyaya indexli olsa daha yaxsi olardi. Hec olmasa investorlari inflyasiyadaki deyisikliklere qarsi qoruyardi. Gorek geri qalan 40 milyonun yerlesdirilmesi nece olacaq.

No comments: